= ویژه نامه عملیات پیروزمندانه والفجر 8 فاو

ويژه نامه : عمليات والفجر 8 فاو

با فتح خرمشهر، دشمن در صحنه رويارويي با رزمندگان ايران، به لاک دفاعي فرو رفت. پيروزي‌هايي که پس از آن به دست آمد، برتري قدرت ايران را در جبهه‌هاي جنوب آشکار کرد. اين روند تا سال 1364، يعني شروع حمله ايران به شبه جزيره «فاو» ادامه داشت.

عمليات والفجر 8

عمليات در اروند، پس از بررسي‌هاي لازم و استفاده از تجربيات و به کارگيري تدابير مهم نظامي و اطلاعاتي، انجام شد. اين تدابير در سه بخش مهم، يعني آموزش، شناسايي و تدارک متمرکز شد. آموزش نيروهاي ايراني در يگان‌هاي مختلف، با روحيه‌هاي بالا ادامه يافت و تعدادي از گردان‌ها، آموزش‌هاي تخصصي و ويژه ديدند. به موازات آن، شناسايي منطقه و بررسي همه عوامل دخيل در عمليات، انجام گرفت.

اين کار با حساسيت و وسواس زياد، از سوي فرماندهان دنبال مي‌شد. سعي بر آن بود که دشمن به هيچ‌وجه متوجه کوچکترين حرکتي در منطقه نشود؛ چرا که اين قطعه از جبهه، براي عراق اهميت ويژه‌اي داشت. فاو، زميني است محصور در ميان رودخانه اروند، خليج‌ فارس و خور عبدالله، که از سمت خشکي به بصره منتهي مي‌شود.

در شمال اين منطقه، رودخانه اروند و جزيره آبادان واقع شده و در فاصله 90 کيلومتري شمال غربي آن، شهر صنعتي بصره قرار دارد. همچنين در جنوب فاو، خور عبدالله، خليج فارس و در جنوب غربي، بندر ام القصر قرار دارد. گذشته از همه اين موارد، دو دليل همده نزديکي به بصره و گذرگاه اتصال به خليج فارس، کافي بود که عراق تدابير شديد و امکانات وسيعي را در منطقه لحاظ کند.

نکته ديگر در شناسايي‌ها که قواي ايران بايد بر آن اشراف و آگاهي کامل مي‌يافتند، وجود عوار طبيعي بود، که از مهمترين آنها، مي‌توان به رودخانه خروشان اروند اشاره کرد. رودخانه‌اي که با اتصال به آب‌هاي آزاد، شرايطي استثنايي دارد و به لحاظ عمق و عرض نيز با رودخانه‌هاي ديگر متفاوت است و شايد يکي از دلايل غافل‌گيري دشمن، همين بود که عراق تصور نمي‌کرد يگان‌هاي رزمي ايران، قادر به عبور از اروند باشند. از ماه‌ها پيش، يگان‌هاي مهندسي و تدارکاتي، مشغول آماده سازي منطقه و تأمين نيروها بودند، که از جمله مي‌توان به احداث چند جاده در ميان نخلستان‌ها و تدارک چندين اسکله اشاره کرد.

سرانجام عمليات والفجر هشت در ساعت 10: 22 دقيقه روز 20/11/1364 آغاز شد. نيروهايي که مدت‌ها منتظر چنين شبي بودند، با شنيدن رمز عمليات، هجوم گسترده خود را آغاز کردند: «بسم‌الله الرحمن الرحيم . لاحول و لا قوه الا بالله العلي العظيم، و قاتلو هم حتي لاتکون فتنه. يا فاطمه‌ الزهرا، يا فاطمه‌ الزهرا، يا فاطمه الزهرا».

با آغاز عمليات، لشکرها و تيپ‌هاي نيروي سپاه پاسداران، با پشتيباني آتش توپخانه ارتش، مبادرت به شکست خط دشمن مطرح بود، شکستن خط، پاک‌سازي و گرفتن سرپل مناسب، نقش اساسي را در تضمين موقعيت عمليات داشت؛ غواصان بايد معابر را براي نيروهاي قايق سوار باز مي‌کردند تا آنها بتوانند از اين معابر، وارد ساحل دشمن شده و تا روشنايي صبح، منطقه را براي تثبيت و استحکام سر پل، پاک‌سازي کنند. در لحظه، شکستن خط و درگيري با عراقي‌ها. هواي مه‌آلود و نم نم باران، غواصان را براي انجام بهتر عمليات ياري کرد. عراقي‌ها که غافل‌گير شده بودند، بي‌هيچ مقاومتي پا به فرار گذاشتند. حدود 2ماه منطقه زيرآتش سنگين و پاتک‌هاي سخت و بمباران‌هاي وحشتناک شيميايي قرار داشت، تا آن که رفته رفته اوضاع آرام گرفت و خطوط پدافندي تثبيت شد.در آن ميان، توپخانه نيروي زميني ارتش‌جمهوري اسلامي ايران، با تلاش بي‌وقفه خود، سعي داشت تا حد امکان از رزمندگان مستقر در خط، حمايت و پشتيباني کند

طي عمليات والفجر هشت، نزديک به 800 کيلومتر مربع از خاک عراق آزاد و تلفات و خسارات سنگيني بر دشمن وارد شد. عراق در جربان اين عمليات، نزديک به 52000 تن کشته، زخمي و اسير بر جاي گذاشت که در ميان کشته شدگان، 1 فرمانده لشکر و 5 فرمانده تيپ، و در ميان اسيران، چندين سرهنگ‌ ستاد، سرهنگ‌ دوم، سرگرد و افسر جزء خلبان هواپيما و چرخ‌بال چندين درجه‌دار وجود داشت. در اواسط ارديبهشت‌ماه سال 1365 پس از انجام عمليات‌هاي والفجر 8 و کارخانه نمک (تکميلي والفجر 8) توسط رزمندگان لشکر 32 انصارالحسين (ع) بر اساس دستورالعملي مقرر شد که رزمندگان استان همدان پدافند و پاسداري از منطقه پد غربي جزيره جنوبي مجنون را عهده‌دار شوند. ارتش بعثي عراق در ادامه حرکت انفعالي خود پس از شکست در منطقه فاو، با انجام سلسله عمليات دفاع متحرک سعي بر پوشيدن شکست‌هاي خود داشت. ه دليل اهميت استراتژيک جزاير مجنون که در عمليات خيبر و در سال 1362 به تصرف رزمندگان اسلام در آمده بود، دشمن با اجراي سياست پيشروي گام به گام، هر از گاهي اقدام به حملاتي در اين منطقه مي‌کرد تا منطقه را باز پس گيرد. اين وضعيت، شرايط سختي را براي ايران ايجاد کرده بود. در اين وضعيت بحراني پدافند جزيره جنوبي به رزمندگان لشکر 32 انصارالحسين (ع) همدان واگذار شد. در اين مأموريت دشمن حجم سنگيني از آتش توپخانه و ادوات خود را جهت تضعيف روحيه رزمندگان روانه مواضع آنان مي‌کرد و چندين بار اقدام به تک نمود که با واکنش سريع رزمندگان مجبور به عقب‌نشيني شد. در اين راستا سرداران رشيد اسلام حاج محسن عينعلي فرمانده گردان 153 حضرت قاسم (ع) و حاج رضا شکري‌پور فرمانده گردان 154 حضرت علي‌اکبر (ع) همراه تعدادي از نيروهايشان دعوت حق را لبيک گفتند و به شهادت رسيدند.

 



تاريخ : سه شنبه بیست و نهم بهمن ۱۳۹۸ | 11:14 | نویسنده : مرتضی |